8th Pay Commission: કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓ 8મા પગાર પંચની આતુરતાપૂર્વક રાહ જોઈ રહ્યા છે, જેના અમલથી તેમના પગારમાં નોંધપાત્ર વધારો થવાની અપેક્ષા છે. પરંતુ સારા સમાચાર માત્ર પગાર વધારા પૂરતા સીમિત નથી. પગાર પંચના અમલીકરણની સીધી અસર મોંઘવારી ભથ્થા (DA), ફિટમેન્ટ ફેક્ટર અને ખાસ કરીને ઘર ભાડા ભથ્થા (HRA) જેવા મહત્વના ઘટકો પર પણ પડે છે. તેથી, કર્મચારીઓમાં એ ચર્ચા પણ જોરશોરથી ચાલી રહી છે કે શું 8મા પગાર પંચમાં HRA ના દરોમાં પણ ફેરફાર થશે?
HRA દરોમાં સમીક્ષાની પરંપરા
સામાન્ય રીતે, દરેક પગાર પંચના અમલીકરણ સાથે સરકાર HRA ના દરોમાં સુધારો કરતી આવી છે.
- 6ઠ્ઠું પગાર પંચ: આ પંચ હેઠળ HRA ના દરો શહેરોની કેટેગરી (X, Y, Z) મુજબ અનુક્રમે 30%, 20% અને 10% નક્કી કરવામાં આવ્યા હતા.
- 7મું પગાર પંચ: શરૂઆતમાં 7મા પગાર પંચમાં આ દરો ઘટાડીને 24%, 16% અને 8% કરવામાં આવ્યા હતા. જોકે, તેમાં એવી જોગવાઈ હતી કે જ્યારે મોંઘવારી ભથ્થું (DA) 50% ના સ્તરને પાર કરશે, ત્યારે HRA ના દરો ફરીથી વધીને 30%, 20% અને 10% થઈ જશે, જે નિયમ મુજબ લાગુ પણ થઈ ગયું છે.
આ દર્શાવે છે કે HRA ના દરો મોંઘવારી ભથ્થા અને મૂળ પગાર સાથે સીધો સંબંધ ધરાવે છે. તેથી, એવી પૂરી શક્યતા છે કે 8મા પગાર પંચમાં પણ સરકાર નવા મૂળ પગાર અને DA ના માળખાને ધ્યાનમાં રાખીને HRA દરોની સમીક્ષા કરશે.
ફિટમેન્ટ ફેક્ટર અને HRA રકમ પર અસર
8મા પગાર પંચ માટે ફિટમેન્ટ ફેક્ટર કેટલો રહેશે તે હજુ નક્કી નથી, પરંતુ ચર્ચાઓ ચાલી રહી છે. કેટલીક ચર્ચાઓ મુજબ, ફિટમેન્ટ ફેક્ટર 1.92 રાખવામાં આવી શકે છે (જોકે અન્ય ઊંચા આંકડાઓ પણ ચર્ચામાં છે). જો આપણે 1.92ના આંકડાને ઉદાહરણ તરીકે લઈએ, તો કર્મચારીનો નવો મૂળ પગાર તેના વર્તમાન મૂળ પગારને 1.92 વડે ગુણાકાર કરીને નક્કી થશે.
ઉદાહરણ: જો કોઈ કર્મચારીનો વર્તમાન મૂળ પગાર ₹30,000 છે, તો 1.92ના ફિટમેન્ટ ફેક્ટર મુજબ નવો મૂળ પગાર ₹30,000 × 1.92 = ₹57,600 થશે.
મહત્વની વાત એ છે કે HRA ની ગણતરી હંમેશા મૂળ પગાર પર થાય છે. તેથી, જ્યારે મૂળ પગાર વધશે, ત્યારે તે જ HRA દર (ટકાવારી) પર મળતી HRA ની રકમમાં આપોઆપ વધારો થશે.
શું HRA ના દરો પણ વધશે?
મીડિયા રિપોર્ટ્સ અને ચર્ચાઓ અનુસાર, માત્ર HRA ની રકમ જ નહીં, પરંતુ તેના દરો (ટકાવારી) માં પણ 8મા પગાર પંચ હેઠળ ફેરફાર થવાની શક્યતા છે. જો સરકાર HRA ના દરોમાં વધારો કરે છે, તો કર્મચારીઓના હાથમાં આવતી રકમમાં વધુ વધારો થશે. આ ઉપરાંત, ભવિષ્યમાં જ્યારે DA 25% અને 50% જેવા નિર્ધારિત સ્તરને પાર કરશે, ત્યારે HRA દરોમાં સુધારા માટેની જોગવાઈ પણ યથાવત રહેવાની શક્યતા છે.